Wat is nu echt belangrijk tijdens de periode dat de scholen dicht zijn i.v.m. Coronavirus (COVID-19)?

We leven nu in een vreemde situatie. We worden geadviseerd zoveel mogelijk thuis te werken. Het land is in een lockdown en de kinderen kunnen niet naar school maar moeten thuis online les gaan volgen. We weten nog uit de vorige intelligente lockdown dat dat soms best pittig kan zijn. Daarom vertel ik je nu graag wat nu echt belangrijk is tijdens de periode dat de scholen dicht zijn in deze Corona lockdown.

We moeten 1,5 m afstand van elkaar te bewaren. Je mag maar met twee personen boven de 12 jaar bij iemand op visite en maar twee per dag. Je moet zoveel mogelijk thuis werken en misschien doe je dat al vanaf maart dit jaar. Mijn man in ieder geval wel. En onze kinderen zijn ook voor de tweede keer in 2020 online lessen gaan volgen. En 2021 gaat gewoon verder waar we in 2020 zijn gestopt, namelijk thuis onderwijs zowel voor de basisschoolkinderen als de scholieren van de middelbare school. Dat kan soms best lastig zijn…
Allemaal vanwege een grote pandemie worden we dus allemaal in zekere zin beperkt in onze vrijheid. Vrijheid waar we juist altijd zoveel waarde aan hechten en waar men voor wil vechten. Er zijn niet voor niets zoveel protesten en iedereen heeft er zo zijn eigen ideeën over wat nu wel en niet goed is.

Maar hoe je het ook went of keert, al deze maatregelen doen een beroep op ieder individu.

We worden ons bewust van de risico’s of je nu wel of niet tot de risicogroepen behoort. Iedereen heeft in zijn omgeving wel iemand die dat wel doet. We willen natuurlijk niet dat iemand met een zwakke gezondheid geïnfecteerd raakt doordat jij de maatregelen in de wind hebt geslagen.

Daarnaast zitten we als gezin ook meer en dichter op elkaar dan dat we wellicht gewend zijn.

Kinderen kunnen niet naar school maar krijgen wel schoolwerk dat thuis gemaakt moet worden. Ouders die niet werkzaam zijn in de cruciale beroepen worden gevraagd zoveel mogelijk thuis te werken. Voor veel mensen kan dit een stressvolle periode zijn.
Lees hier verder om te weten hoe je het stressniveau in huis laag houdt.

Als ouders moeten nu multi-tasken.

Zelf zorgen dat ons werk vanuit thuis gedaan wordt, ondertussen moeten we onze kinderen zoveel mogelijk begeleiden bij hun schoolwerk en we zijn natuurlijk ook nog gewoon ouder.

Maar ook voor de kinderen is het een stressvolle periode.

Ouders werken thuis maar zijn niet altijd beschikbaar om hen te begeleiden bij het maken van het schoolwerk. Kinderen missen de routines van school en ook het sociale contact met klasgenootjes en leerkrachten.

Planning

Wellicht heb je als ouder de neiging om nu een hele strakke planning op te stellen voor je kinderen of zelfs je hele gezin. Je doet een beroep op je kinderen om vooral goed en rustig hun huiswerk te maken. Misschien heeft school de kinderen minder werk opgegeven dan dat ze normaal gesproken maken en ben je nog op zoek naar extra werk om de kinderen rustig te houden zodat jij ongestoord je werk kunt doen.
Al snel zul je merken dat dit in theorie veel mooier klinkt dan in de praktijk. Je zult nu wellicht kanten van je kind zien die je nog niet eerder mee hebt gemaakt. Andersom zal je kind je nu ook anders ervaren als je nu ook de rol van juf op je moet nemen.

Wanneer we doorgaan zoals we altijd doen zoals dit gegarandeerd wrijving opleveren.

Daarom is het belangrijk om rekening met elkaar te houden. Begrip voor elkaar op te brengen. Misschien heb je zelf vrees voor de pandemie en kijk je veel naar het nieuws en alle actualiteitenprogramma’s op de tv. Je kind krijgt deze informatie ook mee. Misschien uit het kind het niet zo maar is het in zichzelf wel bezig met de pandemie en de risico’s.

Gedragsproblemen

Besef je dan dat je grote kans hebt om de komende tijd steeds meer gedragsproblemen kunt zien ontstaan. Oorzaken zijn divers: angst, boosheid, frustratie of juist rebelgedrag. Dit is volstrekt normaal en juist ook te verwachten onder de omstandigheden zoals die nu zijn.

Om de veiligheid en liefde binnen een gezin te waarborgen is het zaak om goed naar je kinderen te kijken en waar hun behoeften liggen.

Zorg dat ze ook hun beweging kunnen krijgen en ook gewoon kind mogen zijn. Laat ze in de tuin spelen of ga wanneer iedereen gezond is even voor een wandeling naar buiten. Maar ook in huis kun je leuke dingen doen. Denk aan spelletjes spelen, creatief of culinair bezig zijn. Ga op wereldreis met Google Maps. Lees een boek, kijk films. Doe mee met een van de online challenges die ik gemaakt heb.

 

Zorg ervoor dat je het onaangename met het aangename combineert.

Houd balans en zorg ook dat jij zelf je momenten pakt om even iets voor jezelf te doen. Ook wij als volwassenen hebben dat nodig!

Kortom, kijk naar wat het best werkt voor jouw gezin. Blijf in verbinding met elkaar. Zodat we ook fijne herinneringen hebben aan deze periode en niet alleen de angstige en frustratiemomenten.

Het thuis blijven geeft je de kans om als gezin juist dichter bij elkaar te komen.

Praat eens met elkaar over wat iedereen bezig houdt, wat dromen zijn en waar iedereen behoefte aan heeft. Dit kan bijvoorbeeld door het spel schatgravers. Maar er zijn vast nog veel meer mooie spellen die je kunt spelen. Wellicht heb je iets aan onderstaande suggesties.

 

Wellicht loop je als ouder echt even vast en zie je het even niet meer zitten.

E-book: In 7 stappen naar meer gezinsgeluk.
E-book: In 7 stappen naar meer gezinsgeluk.

In het gratis e-book “In 7 stappen naar meer gezinsgeluk” deel ik graag mijn stappen met je om meer rust, harmonie en gezinsgeluk te bereiken.

Als ouder wil je graag meer rust, harmonie en geluk ervaren in je gezin.
Door middel van bewust ouderschap maak je dit mogelijk.
Wil jij van: strubbelingen en gemopper, niet lekker in je vel zitten, vervelend gedrag, spanningen…
…naar lachende gezichten, ontspanning, duidelijkheid en structuur, gezinsgeluk, rust en harmonie?
Download dan meteen dit ebook!

Oprecht verbinding maken

“Blijf met elkaar verbinden” dat klinkt echt heel cliché, hoor ik sommigen al zeggen en komt je misschien je neusgaten uit omdat je het zo vaak hoort de laatste tijd. Maar wat is dat nu met elkaar verbinden?

Het is niet elkaar even bellen en de boodschappen doorgeven die gehaald moeten worden.
Het is ook niet je to-do-lijstje afvinken en een sociaal wenselijk berichtje sturen naar je zieke collega of familielid.

Nee, het is echt tijd vrij maken voor de ander. Echt even contact maken met de ander. Echt vragen hoe het met de ander gaat.
Echt luisteren naar wat de ander bezighoudt. Belangstelling tonen in de behoeften en het verhaal van de ander.

En dan niet om jouw mening te geven over wat de ander verteld. Nee, oprecht belangstelling in de ander tonen, empathie tonen.

Empathisch luisteren

Wanneer je empathisch gaat luisteren, luister je als het ware tussen de regels door. Dat betekent dat je de emotie hoort, dat je ook de non-verbale signalen waarneemt.
Echt luisteren om te luisteren in plaats van luisteren om te reageren. Je stemt echt af op elkaar. Je kijkt elkaar in de ogen en ziet de persoon achter het gezicht. Je toont belangstelling in het verhaal achter de persoon. Je laat de ander voelen dat hij of zij zichzelf mag zijn en echt mag vertellen wat er in hem/haar leeft. Je geeft de ander de ruimte om zichzelf bloot te geven en kwetsbaar op te stellen.

Niet omdat je het idee hebt dat je het moet of omdat je je verplicht voelt, maar omdat je oprecht geïnteresseerd bent in de ander en hoe het met hem of haar gaat.

Soms is het een klein gebaar maar wordt het enorm gewaardeerd…

Wie ga jij vandaag verblijden met echt contact?

 

E-book: In 7 stappen naar meer gezinsgeluk.

In mijn e-book: “In 7 stappen naar meer gezinsgeluk, geef ik je nog meer tips voor meer verbinding.
Speciaal voor ouders die streven naar meer rust, harmonie en gezinsgeluk door bewust ouderschap.

 

 

 

Een andere mooie manier om meer verbinding te maken met je kind en ook het zelfvertrouwen te vergroten van je kind is het Bullet Journal voor meer zelfvertrouwen.

Doe mee met de meivakantie thuis blijf challenge!

Alweer de tweede meivakantie op rij die anders zal zijn dan we gewend zijn.
Waar we voorheen er lekker op uit konden trekken met het mooie weer, worden we nu gevraagd om zo veel mogelijk thuis te blijven.

Dat vraag natuurlijk om een leuke challenge om te voorkomen dat kinderen zich gaan vervelen.

En laten we eerlijk zijn ook voor de ouders die nu thuis moeten werken is het ook fijn als de kinderen iets te doen hebben terwijl de ouders ook nog wat willen werken.

Ken je de ook de andere challenges?
Er is een dobbel en tekenchallenge, een thuisblijfchallenge

Daarom heb ik een leuke nieuwe challenge bedacht met allerlei leuke opdrachten:

  • Voor sommige uitdagingen heb je tablet of laptop nodig.
  • Voor andere uitdagingen heb je juist knutselmateriaal nodig.
  • Andere uitdagingen zijn juist weer dingen om actief te doen.

Kortom voor iedereen zit er wel iets leuks tussen!

 

Download de Meivakantie-thuis-blijf-challenge hier
Doe je mee met de Meivakantie Thuis Blijf Challenge van Praktijk De Vlinder

Knip de kaartjes uit en stop ze in een leuk doosje.
Kies een kaartje uit met een challenge die je wil gaan doen.
Of… als je van verrassingen houdt, kies dan met je ogen dicht een kaartje uit…

Veel plezier!
En vergeet niet om leuke foto’s te delen op Instagram en Facebook!
Wanneer je Praktijk De Vlinder dan tagt, kan ik meegenieten van alle vrolijke gezichten!

Download hier de Meivakantie thuisblijf challenge!

Schrijf je in voor de nieuwsbrief en ontvang de gratis Challenge. Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene voorwaarden

 

Wist je dat ik nog twee leuke challenges heb gemaakt?

De eerste “Thuis-blijf-challenge” en de “Dobbel en teken Challenge

 

Hoe houd je het stressniveau in huis laag als meer op elkaars lip zit dan normaal?

Iedereen zit al een tijdje op elkaars lip en de kerstvakantie is dan wel voorbij maar naar school gaan is er nog niet bij. In plaats daarvan krijgen de kinderen online les.

De meeste scholen hebben zeker met de ervaring van de vorige lockdown al een vorm gevonden waarin ze toch contact kunnen hebben met de leerlingen en onderwijs op afstand kunnen geven. Iedere school doet haar best om dat zo goed mogelijk te doen. Onderling zie je verschillen maar dat hoeft niet erg te zijn..

Net als dat het voor de kinderen en de ouders weer wennen is. Ineens niet meer in een klas met leeftijdsgenootjes. Ineens moet je thuis proberen te werken voor zover dat mogelijk is en ondertussen ook nog je kinderen helpen bij hun onderwijs.

Eerder schreef ik al in een blog dat het belangrijk is om prioriteiten te stellen en niet kosten wat kost het schoolwerk of je eigen werk er door heen te rammen. Ik schreef dat het belangrijk is om ook de sfeer in huis goed te houden. Het moet voor iedereen nog wel een veilige thuishaven kunnen blijven.

Allereerst praat met elkaar. Vertel wat er speelt en waar je je aan stoort en wat je nodig hebt om je weer beter/rustiger te voelen. Blijf met elkaar communiceren! Blijf luisteren naar wat de ander zegt! Zonder advies te geven, luister naar wat de ander vertelt.

Zorg dat iedereen een plekje heeft in huis waar hij of zij zich veilig in terug kan trekken zodat hij/zij weer rustig kan worden of juist om de rust op te zoeken. Dat kan een eigen kamer zijn maar het kan ook een ander plekje zijn in huis of in de tuin. Respecteer het ook als iemand even afstand wil nemen en zich terug wil trekken in de eigen bubbel.

En verder kan ik je nog de volgende tip: Maak een Weg met Stress-doos!
Maak een kaartenbak met activiteiten die voor jullie stres verlagend zijn.
Op de kaarten kun je activiteiten schrijven die werken bij jullie als persoon of juist als gezin.
Wanneer je het doosje waar je de kaarten in doet dan ook weer laat versieren door je kind, heb je meteen al weer een ontspannende activiteit te pakken.

Hieronder zal ik wat suggesties geven die je op de kaarten kunt schrijven:

  • Iedereen mag nog steeds naar buiten om te sporten.
    Doe dat dan ook. Ook in je tuin kun je vormen van sport uitoefenen.
  • Maak even een wandeling
    (en neem als je die hebt de hond mee).
  • Knuffel het huisdier.
    Hier in huis hebben we huisdieren. Juist door even aandacht te geven aan het huisdier door het te knuffelen of door er mee te knuffelen, worden ze weer rustig.
  • Geef je kind een knuffel als je kind boos is
    Du wordt niet zelf ook boos maar geef je kind een knuffel als je kind boos is. Echt je zult versteld staan hoe vaak dat juist hetgeen is wat ze zo hard nodig hebben.
  • Ga positief roddelen.
    Dat wil zeggen, praat tegen elkaar over de ander terwijl deze je kan horen. Praat vooral over dat je snapt dat hij/zij er even helemaal doorheen zit en wat je allemaal al voor goede dingen hebt gezien. Je kind zal hier over na gaan denken en langzaam aan zullen de woorden binnen komen en hun werk gaan doen.
  • Muziek luisteren kan helpen.
    Het ligt er natuurlijk wel aan of je juist opzwepende muziek hebt of juist rustgevende muziek Maar wat voor de een rustgevend is hoeft dat niet per se ook voor een ander te zijn.
    Maar ook voor de liefhebbers is het zelf maken van muziek ook een vorm voor het af laten glijden van spanning. Dat kan zelf op een muziek instrument maar het kan ook met je lichaam of wat dan ook waar je muziek mee kunt maken.
    Zelf zingen helpt ook. Weet je nog hoe heerlijk het kan voelen om mee te zingen met een liedje? Bij mijn kinderen zong ik ook zachtjes rustgevende liedjes toen ze nog klein waren en overstuur waren en huilden omdat ze nog niet konden praten. Juist de geruststellende toon van de ouder zorgt we voor dat je kind kalmeert.
    Zoek anders ook eens op hartslagverlagende muziek, er zijn ook mensen die daar bij zweren.
    Of ga even dansen! Gekke dansjes, gewoon dansen het maakt niet uit als je maar even uit het moment wordt gehaald.
  • Ga schommelen op een schommel of in een hangmat.
    Toen we baby waren of toen je kind nog baby was, werkte het vaak als je heen en weer gewiegd werd. Laat dat nu nog steeds kunnen,ook als je volwassen bent. Sluit je ogen eens en laat je rustig heen en weer deinen. Alsof je in een bootje zit. Vind je dat moeilijk ga schommelen! Misschien heb je wel een schommel in je tuin of in een speeltuin dichtbij. Of wat dacht je van een hangmat? Of knoop een groot laten onder de tafel en ga daar liggen chillen. Je hebt nu ook van die hele leuke hangstoelen bij diverse winkels te koop.
  • Geef het kind een knuffeldier
    Hier kan het even heerlijk mee kan knuffelen/snoezelen op een eigen plekje om rustig te worden.
  • Gooi er wat creativiteit in
    Geef je kind iets waar het heerlijk mee kan knutselen of tekenen als het dat graag doet.
    Mandala’s kleuren en tekenen staan er om bekend om rustgevend te zijn.
  • Ga lezen
    Misschien leest je kind graag.
    Een boek of tijdschrift kan dan een uitkomst bieden.
    Of lees voor uit een boek en kom samen tot rust.
  • Speel een spelletje
    Speel samen een spelletje waarbij het vooral gaat om plezier maken en niet om winnen of verliezen.
  • Kijk een leuke film
    Zet een leuke film of een serie op die jullie allemaal leuk vinden en samen kunnen kijken.
  • Maak een puzzel
    Puzzels maken of spullen sorteren/opruimen is ook rustgevend.
  • Yoga
    Yoga oefeningen kunnen ook ontspanning geven
  • Meditatie of visualisatie
    Wat dacht je van mediteren of visualiseren? Visualiseer de meest schitterende werelden waarin je helemaal ontspant.

En zo zijn er vast nog wel meer dingen te verzinnen die je kunt doen als je merkt dat het stressniveau te hoog wordt.

Om je alvast op weg te helpen heb ik al wat kaartjes voor je gemaakt.
Print ze uit, Vul aan en stop ze in je Weg met stress-doos.

“Weg met de stress” kaarten

 

Angst voor een pandemie, hoe ga jij er mee om?

Op het moment dat ik deze blog schrijf is er sprake van een pandemie. Namelijk die van het corona-virus. Heel de wereld is in rep en roer en angst en paniek grijpt om zich heen. Maar is dat terecht en hoe sta jij er in?

Wanneer ik ga kijken wanneer er sprake is van een pandemie, lees ik dat de Wereldgezondheidsorganisatie van een pandemie spreekt als een ziekte zich door de hele wereld verspreidt en veel mensen door de ziekte worden geraakt. In ruim 110 landen hebben ze op dit moment met het corona-virus te maken, dus wordt er door het WHO van een pandemie gesproken.

Er zijn al eens eerder sprake geweest van een pandemie. Denk maar aan de Mexicaanse griep waar ruim tien jaar geleden sprake van was. Massaal werden Nederlandse kinderen ingeënt op aandringen van de regering. Nu is er nog geen enting voor het Corona-virus  of Covid-19 zoals het ook wordt genoemd. Voor veel mensen reden voor paniek omdat het ook nog eens heel besmettelijk is en er doden vallen. Net als bij de gewone jaarlijkse griep hoor je verschillende mensen zeggen, maar toch schijnt dit toch net even anders te liggen. Nu ben ik geen wetenschapper dus ik kan niet met allerlei feiten komen over wat nu wel of niet wetenschappelijk onderbouwd is. Dat laat ik over aan de mensen die hier meer verstand van hebben.

Waar ik wel iets over kan vertellen is over hoe we omgaan met de pandemie rondom het Corona-virus. Zeker omdat er zoveel gebeurt en er veel wordt geroepen en gezegd en niet alles is even reel wat er wordt gezegd. Landen gaan op slot er komen richtlijnen van het RIVM die haast dagelijks aangescherpt worden. Zeker als je net als ik in Brabant woont zit je er al een week langer in dan de rest van Nederland. Een week geleden werd er al gezegd dat wanneer je verkouden of grieperig was of koorts had om dan je ziek te melden en thuis te blijven. Ook werd aangeraden om zoveel mogelijk thuis te werken. Nu valt dat laatste niet mee als je zoals ik naast mijn werkzaamheden voor Praktijk De Vlinder ook werkzaam bent in het onderwijs. Ik kan maar slecht een klas met 23 kinderen mee naar huis nemen.

Nu ben ik niet verkouden maar heb net als veel meer mensen last van hooikoortsklachten, zeker nu er al zoveel in bloei staat, maar ik heb wel last van een neus die loopt en soms moet ik even hoesten of niezen. (Je bent haast bang als je even moet hoesten omdat mensen dan meteen aan Corona denken.) Ik mag al een week niet op mijn werk (in het onderwijs) komen omdat ik hooikoortsklachten heb en om één lijn te trekken en geen grijs gebied te handhaven, mag ik niet komen omdat ik ook neusspray gebruik om mijn neus open te houden en incidenteel kan niezen of hoesten. Persoonlijk weet ik dat het mijn hooikoorts is maar voor anderen is dat niet altijd duidelijk.
Wanneer er geen kinderen op school mogen komen die snotteren of verkouden zijn moet je een lijn trekken en geldt dat ook voor leerkrachten. (Ook als je normaal gesproken gewoon zou werken.) Aan de ene kant voelt het een beetje als gedwongen spijbelen…

Aan de andere kant ben ik me er wel degelijk van bewust dat er zeker hier in de provincie echt mensen zijn die serieus gevaar lopen wanneer ze wel degelijk besmet zou den raken. Ik ben ook niet bang, niet in paniek. Maar ik let wel op. Zo kom ik niet bij mijn halfzusje omdat een gewoon virusje al heel schadelijk voor haar kan zijn. Ze staat niet voor niets op nummer 1 op de wachtlijst voor een donor.

Ik heb zoonlief ziek moeten melden met een verkoudheid op school omdat de richtlijnen dat aangeven en hij anders toch naar huis wordt gestuurd. Niet omdat ik vind dat hij te ziek is om naar school te gaan. Maar omdat ik me bewust ben van de richtlijnen en dat die er niet voor niets zullen zijn. En nee, ik ben er niet bang voor als een van ons besmet zou raken. Maar we kunnen wel alert zijn en proberen te zorgen dat de kans zo klein mogelijk is.

Natuurlijk maak ik ook grappen omdat ik nu eenmaal van mening ben dat je met humor ook kunt relativeren. Even de druk eraf halen. Dat werkt voor mij en mijn gezin. Zonder daarbij de ernst van de zaak uit het oog te verliezen.

Ik vind het belangrijk dat de mensen die echt zorg nodig hebben het kunnen krijgen en dat we dus met z’n allen echt serieus moet omgaan met de richtlijnen. Zonder daarbij in paniek te raken. Maar wel even ons verstand gebruiken. Want op de IC-afdelingen in de ziekenhuizen is het aanpoten en er liggen niet alleen de oudere medemensen. Er liggen juist ook jonge mensen voor wie het volgende berichtgevingen niet zo gevaarlijk zou zijn.

In Nederland zijn we gewend dat we altijd in het ziekenhuis terecht kunnen als het nodig is. We zijn gewend om afscheid te kunnen nemen die sterven, we willen graag onze dierbaren tot het laatst toe begeleiden. Maar kan dan allemaal nog wel als er toestanden komen zoals nu in Italië waarbij er al keuzes gemaakt moeten worden welke mensen er nog wel geholpen worden op een IC en wie niet.

Aan paniek heeft niemand iets, net als dat je niets hebt aan de complottheorieën die nu naar boven komen over dat Corona aan afleidingsmanoeuvre zou zijn voor andere zaken die nu wereldwijd afspelen.

De paniek zorgt er ook voor dat mensen gaan hamsteren. Aan de ene kant een logische reactie bij mensen die in standje paniek staan of als het echt risicovol is voor je gezondheid. Maar voor alle andere mensen vraag ik me af of het echt nodig is. Zeker als er ook nadrukkelijk gemeld wordt dat er voldoende voorraad is in Nederland. Ik haal gewoon net als anders mijn boodschappen die ik normaal ook haal voor maximaal een week. Maar als ik dan in de supermarkt kom of op social media filmpjes zie, dan schrik ik van sommige mensen. Mensen die serieus ruzie krijgen over een pak toiletpapier. Waar gaat het over? Wellicht is het in de ogen van mensen die nu wel aan het hamsteren zijn geslagen naïef maar ik heb er vertrouwen in dat we heus nog wel voedsel kunnen verkrijgen de komende weken.

Naast dit alles denk ik deze hele pandemie en hoe niet alleen Nederland maar eigenlijk heel de wereld ermee omgaat maar dat het iedereen eigenlijk uitnodigt om eens de balans op te maken over je eigen leven. Wat zijn dingen waar je waarde aan hecht en wat is eigenlijk van minder belang? Maar dan niet alleen op individueel niveau maar ook op maatschappelijk niveau. Waar staan we nu en willen we op dezelfde manier doorgaan of wat willen we eigenlijk?

Wat werken in het onderwijs betreft ben ik nu in afwachting van wat er uit het spoedoverleg komt en of de scholen moeten sluiten ja of nee. Ik begrijp voor- en tegenstanders. En natuurlijk heb ik er zelf ook een mening over zowel als onderwijsgevende en als ouder. Maar ik vind het eigenlijk veel belangrijker om te kijken wat er nu belangrijk is en hoe we daar het beste vorm aan kunnen geven. Welke mogelijkheden kunnen we creëren dat we tegemoet kunnen komen aan wat wijsheid en wenselijk is.

En ja, er spelen tal van belangen mee, maar laten we alsjeblieft respectvol met z’n allen blijven naar elkaar en zorg dragen voor onze gezondheid en die van een ander.